A
B
Vanaf 1970 zijn in de woningbouw betonnen palen gebruikt. Funderingsproblemen bij betonpalen komen relatief weinig voor, maar als deze er zijn heeft dat meestal te maken met een tekort aan draagvermogen veroorzaakt door constructieve problemen.
Bodemdaling bij funderingen op staal kent twee vormen: te weten in gebieden met slappe bodems en in gebieden met gemengde bodems (zand, veen, klei). Op staal gefundeerde woningen in de slappe bodemgebieden zakken met de bodem al dan niet gelijkmatig mee. Niet alleen ongelijkmatige zetting veroorzaakt problemen. Door de zakkingen komt de begane grondvloer dichter bij het niveau van het grondwater. Omdat het peil van het grondwater gelijk blijft, treedt dus vroeg of laat wateroverlast op. Dit kan leiden tot natte kruipruimten en vochtige woningen. Ook neemt het draagvermogen van het dragende zandpakket af als het grondwater stijgt.
In gebieden met gemengde bodems zijn ongelijkmatige zettingen als gevolg van droogte en te lage grondwaterstanden de oorzaak van schade aan gevels en muren.
C
D
E
F
Een fundering op staal is een ondiepe fundering die niet op palen staat. Veelal toegepast op zgn zandgronden, maar ook daar buiten. Op staal gefundeerde woningen zakken in hetzelfde tempo mee met de bodemdaling in klei- en veengebieden. Dit gebeurt niet altijd gelijkmatig. Dit worden ook wel niet-onderheide panden genoemd of een “ondiepe fundering”.
G
Ook wel grondwaterspiegel of grondwaterstand genoemd.
Gebrek aan draagkracht kan ook leiden tot funderingsproblemen. De weerstand van de grond, waaraan de paal zijn draagkracht ontleent, is dan onvoldoende. Verreweg de belangrijkste oorzaak van dit funderingsprobleem is overbelasting van de palen door negatieve kleef. Dit euvel ontstaat doordat zakkende grondlagen als het ware aan de paal gaan kleven en hierdoor een extra belasting op de paal uitoefenen. Palen zakken daardoor. Als dit ongelijkmatig geschiedt leidt dit tot scheefstand en scheurvorming in gevels en muren. Gelijkmatige zakking van alle palen van een bouwblok heeft geen nadelige gevolgen. Gebrek aan draagkracht kan ook ontstaan door constructieve fouten.
H
Ook wel prikker, prikapparaat, pylodon, slaghamer of specht genoemd.
Houten funderingspalen zijn in de woningbouw gebruikt tot ongeveer 1970. Houten palen zijn gevoelig voor aantasting onder meer door een te lage grondwaterstand.
Bij een houten paal met betonoplanger steekt het funderingshout 5 tot 10 cm in de betonoplanger. Betonoplangers zijn gebruikt in de periode 1930 – 1970. In eerste instantie ging het om metselwerk te besparen. Later zijn langere betonoplangers gebruikt waardoor het hoogste funderingshout dieper in het grondwater kwam te staan.
I
J
K
L
M
1. maandelijkse metingen grondwaterstand bij de fundering;
2. metingen van zettingsverschillen middels meetboutjes in de gevel;
3. scheurwijdtemeters;
4. draagkrachtonderzoek.
N
Fundering zonder palen die direct op de onderliggende grond rust. Dit worden ook wel panden op staal genoemd of een “ondiepe fundering”.
O
P
Deze schimmelaantasting komt voor bij alle soorten houten palen als ze niet onder water staan. Als de grondwaterstand te laag is, komt het funderingshout droog te staan en komt er zuurstof bij. Hierdoor ontstaan schimmels die het funderingshout verzwakken. Het gevolg is niet direct te zien, maar na bij elkaar opgeteld 10 tot 20 jaar droogstand heeft een funderingspaal zijn dragende functie verloren doordat de bovenkant te veel is aangetast. Scheuren in gevels en bouwmuren en zakkingen doen zich dan voor.
Deze bacteriële aantasting komt vooral voor bij grenenhouten palen en vindt ook onder water plaats. De spintlaag, dit is het zachte houd rondom de harde kern van een paal, wordt aangetast door bacteriën waardoor de paal draagkracht verliest. Vurenhout heeft een smallere spintlaag en is daardoor minder gevoelig hiervoor. Bij palenpest rust de fundering van een pand met grenen houten palen na gemiddeld 70 tot 90 jaar uiteindelijk alleen nog op ‘bezemstelen’, het kernhout. De palen verliezen hun draagkracht en flinke zakkingen zijn het gevolg.
Q
R
S
Stalen buispalen worden gebruikt om bij gebleken funderingsproblemen een nieuwe fundering onder een bestaande woning aan te brengen.